दि. 9 डिसेंबर 2024, मुंबई | महिला आणि बालविकास विभाग वार्ता
मुंबई: राज्यभरातील महिलांसाठी महत्वपूर्ण ठरलेली लाडकी बहीण योजना पुन्हा एकदा चर्चेत आली आहे. योजनेबाबत सविस्तर माहिती देताना माजी महिला व बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी विधानमंडळातील विशेष अधिवेशनाच्या तिसऱ्या दिवशी माध्यमांशी संवाद साधला. त्यांनी या योजनेबाबत गैरसमज, तक्रारी, आणि योजनेच्या अंमलबजावणीबाबत तपशीलवार माहिती दिली.
महिलांच्या सशक्तीकरणासाठी ठोस पाऊल
आदिती तटकरे म्हणाल्या, “लाडकी बहीण योजना आम्ही अतिशय बारकाईने राबवलेली आहे. आतापर्यंत २ कोटी ४० लाखांपेक्षा अधिक महिलांपर्यंत या योजनेचा लाभ पोहोचला आहे. या योजनेच्या अंमलबजावणीमध्ये कोणत्याही प्रकारचे गैरप्रकार किंवा त्रुटी नाहीत, याची पूर्ण काळजी घेतली गेली आहे.”
योजनेची सुरुवात ज्या उद्देशाने झाली, त्या उद्देशानेच ती राबवली जात असल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले. विशेषतः आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल महिलांना या योजनेचा लाभ मिळावा, यासाठी अडीच लाख रुपयांपेक्षा कमी उत्पन्न असणाऱ्या महिलांचे अर्ज स्वीकारले जात असल्याचे त्यांनी सांगितले.
तक्रारींची चर्चा आणि स्पष्टीकरण
या योजनेबाबत काही चुकीच्या बातम्या प्रसारित झाल्याबद्दल आदिती तटकरे यांनी खंत व्यक्त केली. “मी दिलेच नाहीत असे काही मुलाखतींमध्ये माझे नाव घेतले जात आहे. काही वर्तमानपत्रांनी चुकीच्या बातम्या दिल्या आहेत, ज्यामुळे महिलांमध्ये संभ्रम निर्माण झाला आहे,” असे त्या म्हणाल्या.
योजनेच्या पारदर्शकतेवर प्रश्न उपस्थित करणाऱ्या तक्रारींवर स्पष्टीकरण देताना त्यांनी सांगितले की, “आमच्या कार्यकाळात कोणत्याही प्रकारची गंभीर तक्रार आली नाही. जर भविष्यात तक्रारी आल्याच, तर त्या सरकारच्या पातळीवर सोडवल्या जातील.”
लाभार्थ्यांची स्क्रुटनी कशी केली जाते?
लाडकी बहीण योजनेचा लाभ फक्त गरजू महिलांनाच मिळावा, यासाठी अर्जदारांची तपासणी काटेकोर पद्धतीने केली जाते. आधार कार्ड सीडिंग, रेशन कार्ड तपासणी, उत्पन्नाचा दाखला यांची तपासणी करूनच अर्ज मंजूर केले जात असल्याचे त्यांनी सांगितले.
“अडीच लाख रुपयांपेक्षा कमी उत्पन्न असणाऱ्या महिलांचे अर्ज स्वीकारले गेले आहेत. या प्रक्रियेत ९ ऑक्टोबरपर्यंत २ कोटी ३४ लाख महिलांना थेट लाभ हस्तांतरित (DBT) करण्यात आला आहे. त्यामुळे योजनेच्या संख्यात्मक आकडेवारीवर प्रश्न उपस्थित करण्याचे काहीही कारण नाही,” असे तटकरे यांनी स्पष्ट केले.
विरोधकांच्या टीकेला जोरदार प्रत्युत्तर
लाडकी बहीण योजनेवर विरोधकांनी वारंवार टीका केली आहे. काहींनी ही योजना आर्थिकदृष्ट्या अशाश्वत असल्याचे म्हटले, तर काहींनी लाभार्थ्यांच्या निवडीबाबत संशय व्यक्त केला आहे.
“विरोधकांकडून केले जाणारे आरोप हे केवळ राजकीय हेतूपुरते आहेत. जेव्हा २८ जून रोजी ही योजना जाहीर झाली, तेव्हापासूनच टीकेला सामोरे जावे लागले. महिलांसाठी आर्थिक सशक्तीकरणाचा प्रयत्न यामध्ये आहे, आणि यामुळे महिलांनी या योजनेला जोरदार प्रतिसाद दिला आहे,” असे तटकरे यांनी सांगितले.
आतापर्यंतची वाटचाल आणि योजनांचे भविष्य
राज्य सरकारच्या दृष्टीने लाडकी बहीण योजना एक यशस्वी प्रकल्प ठरली आहे. मुख्यमंत्री, दोन्ही उपमुख्यमंत्री, आणि महिला व बालकल्याण विभागाच्या बैठकीत या योजनेच्या अंमलबजावणीवर सातत्याने लक्ष ठेवले जात असल्याचे तटकरे यांनी सांगितले.
“लाडकी बहीण योजनेच्या पुढील वाटचालीसाठी सरकारने २१०० रुपयांचा लाभ देण्याचे आश्वासन दिले आहे. हा निर्णय आगामी अर्थसंकल्पीय अधिवेशनात जाहीर केला जाईल,” असेही त्यांनी सूचित केले.
तक्रारींसाठी स्वतंत्र व्यवस्था
जर लाभार्थ्यांच्या यादीत कोणताही त्रुटीमुळे चुकीचा अर्ज मंजूर झाला असेल, तर त्या संदर्भात तपासणी करण्यात येईल, असे तटकरे यांनी स्पष्ट केले.
“काही प्रकरणांमध्ये जिल्हानिहाय स्क्रुटनी केली जाईल, आणि संबंधित लाभार्थ्यांची चौकशी होईल. मात्र, अशा प्रकारच्या तक्रारी आमच्या कार्यकाळात प्राप्त झाल्या नाहीत. भविष्यात काही तक्रारी आल्याच, तर त्या तातडीने सोडवल्या जातील,” असे त्यांनी नमूद केले.
विरोधकांच्या आरोपांना फेटाळणी
तटकरे यांनी स्पष्ट केले की, सरकारच्या योजनेवर आरोप करणे हा विरोधकांचा एक ठराविक पवित्रा आहे. “१५०० रुपयांचा लाभ देण्यात आल्यानंतरही महिलांना या योजनेबाबत सकारात्मक प्रतिसाद आहे. राज्याचे आर्थिक नुकसान होईल, असा दावा विरोधक करत आहेत, मात्र महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी खर्च करणे ही सरकारची जबाबदारी आहे,” असे त्या म्हणाल्या.
महिलांसाठी योजनांचा व्यापक प्रभाव
महिलांसाठी राबवलेल्या योजनांमुळे त्यांचे आर्थिक आणि सामाजिक सक्षमीकरण अधिक सुलभ झाले आहे. तटकरे यांच्या मते, लाडकी बहीण योजनेमुळे महिलांमध्ये आर्थिक स्थैर्य आले आहे आणि त्या आपल्या कुटुंबासाठी मोठा हातभार लावत आहेत.
सरकारची पुढील योजना
सरकारने महिलांसाठी अधिक सुविधा उपलब्ध करून देण्याच्या दृष्टीने काम सुरू केले आहे. लाडकी बहीण योजनेसाठी भविष्यात आणखी निधी उपलब्ध करून देण्याची तयारी असल्याचे तटकरे यांनी सांगितले.
विरोधकांनी केलेली टीका आणि महिलांचा विश्वास
विरोधकांनी या योजनेवर टीका करूनही महिलांचा सरकारवर असलेला विश्वास टिकून आहे. “महिलांनी सरकारला जो प्रतिसाद दिला आहे, त्यामुळं विरोधकांच्या टीकेला फारसं महत्त्व नाही,” असे तटकरे यांनी स्पष्ट केले.
महिलांचे मत आणि योजनांचा प्रभाव
लाडकी बहीण योजना महिलांसाठी केवळ आर्थिक नाही, तर सामाजिकदृष्ट्याही फायदेशीर ठरली आहे. योजनेचा लाभ घेतलेल्या महिलांनी सरकारचे कौतुक केले आहे आणि त्यांच्या विश्वासाला सरकारने योग्य ठरवले आहे.
“लाडकी बहीण योजना ही महिलांसाठीचा नवीन अध्याय आहे, जो त्यांना स्वावलंबी बनवतो,” असे तटकरे यांनी शेवटी सांगितले.
विशेष नोंद:
महिला आणि बालकल्याण विभागाच्या माहितीनुसार, लाडकी बहीण योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी सर्व अधिकारी आणि कर्मचारी प्रामाणिकपणे काम करत आहेत. योजनेबाबत कोणताही संभ्रम किंवा गैरसमज असल्यास, अधिकृत पोर्टलवरून किंवा संबंधित अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.